De Middeleeuwen.
Kinderliteratuur
1. Waarom waren de kindergedichten van Van Alphen zo succesvol?
Elk gedichtje van van Alphen gaat over een voor kinderen herkenbare situatie.
Elk gedichtje van van Alphen gaat over een voor kinderen herkenbare situatie.
2. Leg uit waarom kinderliteratuur eigenlijk net zo leerzaam was voor ouders als voor kinderen.
Er zaten in de gedichtjes wijze lessen over het leven verstopt en politieke standpunten.
Er zaten in de gedichtjes wijze lessen over het leven verstopt en politieke standpunten.
3. Lees de tekstpagina De kleine Grandisson. De schrijfster wil met dit boek kinderen het goede voorbeeld geven. Leg aan de hand van Karels avontuur uit wat er zo goed of bijzonder is aan zijn gedrag.
Karel Grandisson was zeer goed opgevoed en gedroeg zich keurig. Zijn broer was veel ondeugender. De lezer vergelijkt Eduard en Karel constant met elkaar. De voordelen van goed gedrag vertonen komen dan naar voren en motiveren de lezer om zich ook goed te gedragen.
Karel Grandisson was zeer goed opgevoed en gedroeg zich keurig. Zijn broer was veel ondeugender. De lezer vergelijkt Eduard en Karel constant met elkaar. De voordelen van goed gedrag vertonen komen dan naar voren en motiveren de lezer om zich ook goed te gedragen.
Vernieuwing op het toneel
1. Waarom bloeit het toneelleven in de Noordelijke Nederlanden minder dan in de Zuidelijke Nederlanden?
De Noordelijke Nederlanden waren calvinistisch, het was verboden om religieuze stukken op te voeren. De protestantse kerk zag het toneel als zedenbedervend, daardoor kwam veel druk op het toneel te liggen. Op zondagen en feestdagen mochten bijvoorbeeld geen toneelstukken opgevoerd worden.
1. Waarom bloeit het toneelleven in de Noordelijke Nederlanden minder dan in de Zuidelijke Nederlanden?
De Noordelijke Nederlanden waren calvinistisch, het was verboden om religieuze stukken op te voeren. De protestantse kerk zag het toneel als zedenbedervend, daardoor kwam veel druk op het toneel te liggen. Op zondagen en feestdagen mochten bijvoorbeeld geen toneelstukken opgevoerd worden.
2. Waarom waren burgerlijke treurspelen modern?
Burgerlijke treurspelen gingen niet meer over Bijbelse en klassieke helden, maar over het leed van gewone burgers in moderne, verlichte tijden. Het publiek kon zich beter met deze spelen identificeren. Een onderwerp was bijvoorbeeld "de religieuze tolerantie" in de Nederlanden.
Burgerlijke treurspelen gingen niet meer over Bijbelse en klassieke helden, maar over het leed van gewone burgers in moderne, verlichte tijden. Het publiek kon zich beter met deze spelen identificeren. Een onderwerp was bijvoorbeeld "de religieuze tolerantie" in de Nederlanden.
3. Lees de auteurspagina over Pieter Langendijk en het terzijde over het Frans-classicisme. Waarom zou Langendijk voornamelijk over de liefde hebben geschreven?
Pieter Langendijk bestudeerde elke stand van de samenleving. Pieter en nog meer Frans-classicistische schrijvers waren op het gebied van de liefde geïnspireerd door ideologieën van Descartes en Spinoza. Er werd heel veel gelogen en bedrogen op het gebied van de liefde in de samenleving. Hij verwerkte dit in zijn stukken.
Pieter Langendijk bestudeerde elke stand van de samenleving. Pieter en nog meer Frans-classicistische schrijvers waren op het gebied van de liefde geïnspireerd door ideologieën van Descartes en Spinoza. Er werd heel veel gelogen en bedrogen op het gebied van de liefde in de samenleving. Hij verwerkte dit in zijn stukken.
Literatuur en revolutie
1. Probeer te verklaren waarom tijdschriften belangrijk zijn voor het ontstaan van een publieke opinie.
In de tijdschriften werden artikelen gepubliceerd die standpunten bevestigden of tegenspraken. Wanneer een standpunt tegengesproken wordt, zal de bevolking haar mening ook beïnvloedt worden. De bevolking haalt veel kennis uit tijdschriften, daardoor hadden tijdschriften in de 18e eeuw zoveel macht.
In de tijdschriften werden artikelen gepubliceerd die standpunten bevestigden of tegenspraken. Wanneer een standpunt tegengesproken wordt, zal de bevolking haar mening ook beïnvloedt worden. De bevolking haalt veel kennis uit tijdschriften, daardoor hadden tijdschriften in de 18e eeuw zoveel macht.
2. Janus is een beschermgod met twee gezichten die ieder een kant opkijken. Leg uit waarom het literair-politieke weekblad Janus(1787) voor deze titel gekozen zou kunnen hebben.
Janus is gespecialiseerd in het kijken naar twee groeperingen; de patriotten en de orangisten. Ondanks dat hij een stortvloed aan politieke meningen over zich heen kreeg. Het is bijzonder dat het hem lukte om naar twee groeperingen te kijken. Daarom wordt hij vergeleken met de god Janus.
Janus is gespecialiseerd in het kijken naar twee groeperingen; de patriotten en de orangisten. Ondanks dat hij een stortvloed aan politieke meningen over zich heen kreeg. Het is bijzonder dat het hem lukte om naar twee groeperingen te kijken. Daarom wordt hij vergeleken met de god Janus.
3. Ga naar de auteurspagina Jacobus Bellamy en klik op het terzijde 'Jacobus Bellamy als patriottisch dichter'. Lees het fragment. Leg uit hoe Bellamy met dit gedicht over stadhouder Willem V bijdroeg aan de publieke opinie.
In het gedicht wordt indirect beschreven hoe de bevolking slaaf is de van de koning. Er worden geen namen genoemd, maar er wordt wel het woord vorst gebruikt. Een voorbeeldzin is: "Een gemene slaaf van de vorsten zijn. Waar hij onschuldigen ziet bloeden. Daar zal zijn vreugd en wellust zijn!" De publieke opinie wist waar het gedicht over ging, er was immers maar één vorst aan de macht. De publieke opinie ging door het lezen van het gedicht ook nadenken over de vorst en zijn manier van regeren, daardoor werd de publieke opinie erdoor beïnvloedt.
In het gedicht wordt indirect beschreven hoe de bevolking slaaf is de van de koning. Er worden geen namen genoemd, maar er wordt wel het woord vorst gebruikt. Een voorbeeldzin is: "Een gemene slaaf van de vorsten zijn. Waar hij onschuldigen ziet bloeden. Daar zal zijn vreugd en wellust zijn!" De publieke opinie wist waar het gedicht over ging, er was immers maar één vorst aan de macht. De publieke opinie ging door het lezen van het gedicht ook nadenken over de vorst en zijn manier van regeren, daardoor werd de publieke opinie erdoor beïnvloedt.
Pulp Fiction; het succes van populair proza.
1. Welk soort mensen speelt de hoofdrol in populair proza?
Studenten, werklozen, avontuurlijke vrouwen, hoeren of oplichters speelden vaak de hoofdpersonen in de populaire proza.
Studenten, werklozen, avontuurlijke vrouwen, hoeren of oplichters speelden vaak de hoofdpersonen in de populaire proza.
2. Avonturenromans als De Amsterdamse lichtmis, De ongelukkige levensbeschryving van een Amsterdammer en De Kloekmoedige land- en zeeheldin laten zien dat de achttiende eeuw misschien wel niet zo verlicht was als doorgaans wordt gedacht. Leg uit.
In de 18e eeuw waren er nog veel mensen die weinig geld hadden. Er werd weinig nagedacht over hoe men deze armoede kon oplossen, daardoor hadden deze mensen het erg moeilijk. In de verlichting werd door de bevolking kritisch naar situaties gekeken en over goede oplossingen nagedacht. In de achttiende eeuw werd niet altijd verlicht naar de armoede gekeken.
In de 18e eeuw waren er nog veel mensen die weinig geld hadden. Er werd weinig nagedacht over hoe men deze armoede kon oplossen, daardoor hadden deze mensen het erg moeilijk. In de verlichting werd door de bevolking kritisch naar situaties gekeken en over goede oplossingen nagedacht. In de achttiende eeuw werd niet altijd verlicht naar de armoede gekeken.
3. Lees het tekstfragment uit De Amsterdamse lichtmis. Valt er iets van moraal, van gewetenswroeging bij de twee vrienden te bespeuren? Kun je je voorstellen dat niet iedereen, de literaire kritiek bijvoorbeeld, of dominees, blij was met dit soort avonturenromans? Leg uit.
Gokken en stelen werd niet geaccepteerd door de kerken, daar wordt in dit fragment wel over gesproken. Dominees waren daarom niet zo blij met dit soort avonturenromans. Avonturenromans bevatten vaak veel schandalen. De bevolking kan volgens veel mensen beter geen weet hebben over deze schandalen, zodat het uitvoeren van deze schandalen voorkomen kan worden.
Sara Burgerhart: roman in brieven.
1. De briefroman wordt ook wel aangeduid als roman-nieuwe stijl. Wat is nieuw aan de briefroman?
In avonturenromans draaide alles om avonturen en anekdotes. In de briefroman draaide het om gedachten, gevoelens en de psychologie van de personages.
2. Waarom zijn brieven zo geschikt om een verhaal te vertellen?
Brieven zijn afkomstig van verschillende personages. De personages kunnen in de brieven hun gevoelens duidelijk naar voren laten komen. Een verhaal wordt daardoor minder oppervlakkig dat puur verhalend geschreven is. De gebeurtenissen worden in een briefroman verlicht van verschillende kanten, daardoor krijgt de lezer zelf een mening over het onderwerp.
3. De les die Wolff en Deken hun lezeressen voorhouden zou je kunnen omschrijven als 'eerst denken, dan doen'. Lees de tekstpagina Sara Burgerhart. Wat had Sara moeten denken of doen? Wie vind je naïever, Sara of R.?
Sara wil zich graag inleven in de liefde en voelt zich daarin vrij. Ze heeft geen weet van het karakter van R. Ze zou eigenlijk eerst iets meer over het karakter van R. te weten moeten komen en zich dan pas in een relatie met R. moeten storten. Sara zou wat minder naïef en geromantiseerd moeten denken. R. zou wat minder gevoelloos moeten zijn en had zich meer moeten bekommeren om de gevoelens van Sara.
Multiculti: literatuur in de koloniën.
1. Er is een groot verschil tussen gedichten als die van Mauricius en het werk van Hogendorp en Haafner, dat om andere redenen werd geschreven. Leg uit.
Jan Jacob Mauricius was een gouverneur en zag vooral de rijkdom en positiviteit die de kolonie opbracht. Hogendorp en Haafner zagen hoe de slaven leden aan het beleid van de Hollanders. Hogendorp en Haafner waren daarom veel negatiever over het gedrag van de Hollanders in hun literatuur. Daarentegen was Mauricius heel erg positief over de kolonie en het beleid van de Hollanders.
2. Dirk van Hogendorps Kraspoekol, of de slavernij, een felle aanval op het koloniale systeem, werd in 1801 in de Haagse schouwburg opgevoerd. Daar veroorzaakte het zoveel weerstand, dat al na de eerste akte het spel moest worden gestaakt, wegens geschreeuw, gefluit en vechtpartijen in de zaal. Wat zou de reden geweest kunnen zijn voor de woede van het publiek?
Veel mensen uit de kolonies hadden geen weet van de gruwelijkheden die de Hollanders uitvoerden. In de toneelstukken van Dirk van Hogendorps werden de gruwelijkheden aan de kaak gesteld. Het publiek dacht positief over het beleid van de Hollanders, zij kwamen daarom in opstand toen ze de negativiteit omtrent de Hollanders op het toneel zagen.
3. Lees de auteurspagina over Jacob Haafner en het bijbehorende tekstfragment in het terzijde. Wat is volgens Haafner het verschil tussen Aziaten en Europeanen? Zijn de Europeanen verlicht?
De Europeanen zouden de verlichters moeten zijn. Zij zouden hun kennis moeten overdragen op de Aziaten. Aziaten kennen geen diefstal, Aziaten vertrouwen elkaar. Jacob Haafner vindt dat de Aziaten eigenlijk nog veel zouden kunnen leren van de Aziaten.
Gokken en stelen werd niet geaccepteerd door de kerken, daar wordt in dit fragment wel over gesproken. Dominees waren daarom niet zo blij met dit soort avonturenromans. Avonturenromans bevatten vaak veel schandalen. De bevolking kan volgens veel mensen beter geen weet hebben over deze schandalen, zodat het uitvoeren van deze schandalen voorkomen kan worden.
Sara Burgerhart: roman in brieven.
1. De briefroman wordt ook wel aangeduid als roman-nieuwe stijl. Wat is nieuw aan de briefroman?
In avonturenromans draaide alles om avonturen en anekdotes. In de briefroman draaide het om gedachten, gevoelens en de psychologie van de personages.
2. Waarom zijn brieven zo geschikt om een verhaal te vertellen?
Brieven zijn afkomstig van verschillende personages. De personages kunnen in de brieven hun gevoelens duidelijk naar voren laten komen. Een verhaal wordt daardoor minder oppervlakkig dat puur verhalend geschreven is. De gebeurtenissen worden in een briefroman verlicht van verschillende kanten, daardoor krijgt de lezer zelf een mening over het onderwerp.
3. De les die Wolff en Deken hun lezeressen voorhouden zou je kunnen omschrijven als 'eerst denken, dan doen'. Lees de tekstpagina Sara Burgerhart. Wat had Sara moeten denken of doen? Wie vind je naïever, Sara of R.?
Sara wil zich graag inleven in de liefde en voelt zich daarin vrij. Ze heeft geen weet van het karakter van R. Ze zou eigenlijk eerst iets meer over het karakter van R. te weten moeten komen en zich dan pas in een relatie met R. moeten storten. Sara zou wat minder naïef en geromantiseerd moeten denken. R. zou wat minder gevoelloos moeten zijn en had zich meer moeten bekommeren om de gevoelens van Sara.
Multiculti: literatuur in de koloniën.
1. Er is een groot verschil tussen gedichten als die van Mauricius en het werk van Hogendorp en Haafner, dat om andere redenen werd geschreven. Leg uit.
Jan Jacob Mauricius was een gouverneur en zag vooral de rijkdom en positiviteit die de kolonie opbracht. Hogendorp en Haafner zagen hoe de slaven leden aan het beleid van de Hollanders. Hogendorp en Haafner waren daarom veel negatiever over het gedrag van de Hollanders in hun literatuur. Daarentegen was Mauricius heel erg positief over de kolonie en het beleid van de Hollanders.
2. Dirk van Hogendorps Kraspoekol, of de slavernij, een felle aanval op het koloniale systeem, werd in 1801 in de Haagse schouwburg opgevoerd. Daar veroorzaakte het zoveel weerstand, dat al na de eerste akte het spel moest worden gestaakt, wegens geschreeuw, gefluit en vechtpartijen in de zaal. Wat zou de reden geweest kunnen zijn voor de woede van het publiek?
Veel mensen uit de kolonies hadden geen weet van de gruwelijkheden die de Hollanders uitvoerden. In de toneelstukken van Dirk van Hogendorps werden de gruwelijkheden aan de kaak gesteld. Het publiek dacht positief over het beleid van de Hollanders, zij kwamen daarom in opstand toen ze de negativiteit omtrent de Hollanders op het toneel zagen.
3. Lees de auteurspagina over Jacob Haafner en het bijbehorende tekstfragment in het terzijde. Wat is volgens Haafner het verschil tussen Aziaten en Europeanen? Zijn de Europeanen verlicht?
De Europeanen zouden de verlichters moeten zijn. Zij zouden hun kennis moeten overdragen op de Aziaten. Aziaten kennen geen diefstal, Aziaten vertrouwen elkaar. Jacob Haafner vindt dat de Aziaten eigenlijk nog veel zouden kunnen leren van de Aziaten.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten